Slachtoffergedrag: Ja, maar…en dan volgen heel wat argumenten waar het slachtoffer geen verantwoordelijkheid voor neemt. Naar anderen wijzen, de schuld geven en klagen over wat hem is overkomen. Is er dan niemand die ziet hoe het slachtoffer lijdt? Is er dan niemand die het slachtoffer redt uit deze hopeloze toestand? “Ik kan mezelf toch niet uit het moeras trekken en is er dan niemand die dit begrijpt en mij helpt?”
Zielig hé, zulke slachtoffers en hoe kan je zo hard zijn tegen hen? Waar is jouw empathie? Waar is jouw medelijden? Hoe hard kan je zijn om hen aan hun lot over te laten? Goed hè, hoe ze jouw gevoelige snaar weten te raken. Als hen dat niet lukt dan gaan ze je haten. Dan ben je koud en zakelijk. Nu wordt het slachtoffer ook nog cynisch en raakt hij steeds meer verbitterd. Dat zijn geen leuke collega’s die zich als slachtoffer gedragen en cynisch zijn. Als een zwart gat zuigen ze alle energie, vrolijkheid en gezelligheid weg. Een bedompte en bedrukte sfeer met heel wat tissues voor alle tranen krijg je er voor in de plaats terug.
Er is hoop en het toverwoord voor slachtoffergedrag is zelfredzaamheid. Hoe bevorder je zelfredzaamheid? Er zijn drie onderdelen die de zelfredzaamheid bevorderen:
1. Motivatie
Slachtoffers zijn passief en zonder motivatie kom je niet in beweging. Elke negatieve gedachte leidt onvermijdelijk tot passiviteit. Elke positieve gedachte vergroot de kans op activiteit. Alles wat aandacht krijgt groeit. Het zijn jouw gedachten die jouw gedrag het meeste beïnvloeden. Verander de gedachte van geen verantwoordelijkheid nemen in de gedachte van ik neem de volledige verantwoordelijkheid: “Ik heb geen excuses en ik neem volledig de verantwoordelijkheid.” Hoe ziet het zelfbeeld er uit van iemand die geen en wel verantwoordelijkheid neemt? Een positief zelfbeeld motiveert en daarmee raak je de kern. Zelf verantwoordelijkheid nemen is hard werken en hard werken en resultaten behalen, versterkt jouw zelfvertrouwen. De gedachten: ‘Er zit niemand op mij te wachten’ en ‘Ik kan niets’, zijn geen motiverende gedachten!
2. De aandacht richten op wat iemand wel kan en denken in mogelijkheden
De mensen die echt niets kunnen, vinden medelijden verschrikkelijk, want ze willen geen slachtoffer zijn. Laat het slachtoffer focussen op wat hij wel kan en voor elk probleem bestaat een mogelijkheid. Gemotiveerde medewerkers denken altijd in mogelijkheden en geven niet snel op. Waarom zou je opgeven als je er van overtuigd bent dat er een mogelijkheid is. Je hebt het alleen nog niet ontdekt. Zelfs als niets lukte bestaat de mogelijkheid om dit als feit te accepteren en ben je dankbaar dat je veel hebt geleerd van al die mislukte pogingen.
3. De invloed vergroten op de omgeving
Een stapel folders bij windkracht 9 op de stoep leggen, is niet echt handig. Jouw omgeving heeft invloed op wat je doet en je kunt je daardoor laten beperken of je vergroot jouw invloed op jouw omgeving. Je kunt over de wind klagen die jouw folders op een gratis vlucht trakteert of je zet ze in een gesloten doos neer. Leg de folders naast een krachtige ventilator dan kan je weer klagen over de ventilator of je zet hem uit. De omgeving biedt je telkens twee mogelijkheden: Aanpassen aan de omgeving of de omgeving aanpassen.
Oeps, nu heeft het slachtoffer echt een probleem: Er is een einde gekomen aan zijn rol als slachtoffer.
Meer plezier in leidinggeven!
Laat een reactie hieronder achter over hoe jij omgaat met slachtoffergedrag. Jij ontvangt als beloning het eerste hoofdstuk van De Betrouwbare leider per e-mail.